پس از ورود ویروس کووید-۱۹ به کشورمان موجی از نگرانی ها در بین هموطنان ما گسترده شد و کرونا هراسی تا حدی برجسته شد که به تعطیلی ادارات ، مدارس و حتی اجتماعات مذهبی منجر شده و در سرتاسر کشورهای اسلامی منطقه غرب آسیا اجتماعات دینی بسیار کمرنگ گردید . تا جائی که شاهد خالی شدن مساجد و نیز خانه ی خدا از زائر بودیم . در حالیکه در ماه رجب که اکثر کشورهای عربی و نیز اهل تسنن در سرتاسر دنیا مقید به انجام عمره های رجب تا رمضان بوده( و جمعیت شش میلیونی برای عمره رمضان در کشور عربستان ثبت گردید) اما این اجتماع عظیم مسلمانان از سوی کشور عربستان تعطیل شده و حتی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس توسط دولت سعودی برای انجام عمره به عربستان ممنوع الورود شدند .

گذشته از نگاه دینی به تعطیلی جوامع مذهبی با خبر انتشار یک ویروس ، نگاه عقلائی به این واقعه پس از هشدارهای اهل فن مستلزم رعایت تدابیری است که این تدابیر باید در بین مردم و مسئولان هم مقدماتش فراهم شده و هم رعایت گردد .

به همین خاطر وقتی شاهد هستیم که عده ای بی محابا به این قضیه نگاه کرده و این دستورات را رعایت نکرده و یا در طرف مقابل عده بیش از حد هراس زده ، مراعات را از حد می گذرانند باید گفت هر دوی این عملکردها از سوی عقلا پسندیده نیست .

اما آنچه باعث نگارش این متن گردید جلب توجه به آماری است که در طول ۱۷ سال گذشته از میزان مرگ و میر در کشور اتفاق افتاده است و دقایقی تامل در تحلیل این آمار و نیز تحلیل عملکرد رسانه ها ، إن شاء الله برای خواننده نتایج خوبی در بر خواهد داشت .

با توجه به جدول زیر آمار مرگ و میر در ۱۷ سال گذشته را مشاهده می کنید

در طول ۱۷ سال مجموع فوتی های ایران ۴,۷۶۸,۵۳۲ نفر است که به طور میانگین سالانه حدود ۲۸۰,۵۰۰ نفر فوت شده اند . در این بین به طور میانگین روزانه ۷۶۸ نفر فوتی در کشور داشته ایم که این میزان در سال های مختلف ، متفاوت می باشد اما در طول ۱۷ سال به طور میانگین محاسبه شده است .

بر اساس آمار تولد و فوت درگاه ملی آمار که در وبسایت آن نیز قابل مشاده می باشد در ۹ ماه سال ۹۷ حدود ۴۲۰۰۰ نفر تهرانی از دنیا رفته اند . و این یعنی روزانه ۱۵۵ نفر در تهران به طور میانگین از دنیا رفته اند .

خب حالا شما فرض کنید اگر قرار بود رسانه های کشور اعم از صدا و سیما مثل اخبار نمیروزی ، بیست و سی و برنامه های رادیوئی ، همچنین سایتها و مطبوعات یک بخش را به مرگ و میرِ روزانه اختصاص می دادند و دائم این آمار را اعلام می گردند که مثلا امروز ۱۵۰ نفر در تهران بنا به دلایل مختلف من جمله بیماری ، تصادف و حادثه های طبیعی و غیر طبیعی از دنیا رفته اند و در کل کشور هم به غیر از پایتخت هر روز حدود ۶۰۰ نفر دیگر از دنیا می روند ؛ اگر قرار بود هر روز این اخبار را بشنوید آیا حال خوشی برای شما می ماند ؟

شاید اغراق نباشد اگر بگویئم بخش اعظمی از نگرانی های بوجود آمده برای مردم عزیز کشورمان به دلیل عملکرد رسانه هاست . تازه اگر به رسانه های داخلی ، رسانه های معاندی که قصدشان ایجاد فضای نا امن روانی برای مردم کشور بوده و خود را دایه ی دلسوز تر از مادر جلوه میدهند ؛ اضافه کنیم آنوقت شاید بتوانیم از برجسته سازی اعلام تعداد فوت شدگان در این بیماری خاص توسط رسانه نتایج دیگری نیز بگیریم.

توجه به یک نکته در خصوص دلایل مرگ و میر در ایران نیز این برهه از نظر آماری بسیار مهم است : بر پایه داده‌های مرگ و میر پایگاه اطلاعات جمعیت کشور در سال گذشته ایرانیان بیش از هر چیز به دلیل چهار واقعه از دنیا می روند :

الف : بیماری‌های قلبی و عروقی ب : سرطان‌ها، تومور‌ها ج : بیماری‌های دستگاه تنفسی د : حوادث غیرعمدی مانند سوانح رانندگی هـ : بیماری‌های عفونی و انگلی

همانطور که ملاحظه می کنید بیماری های قلبی و عروقی و بیماری های دستگاه تنفسی رتبه ۱ و ۳ را دارا هستند . خب حالا اگر کنار این آمار ، هشدارهای مربوط به ویروس کرونا را قرار داده و جامعه ی هدف ویروس را بررسی کنید خواهید دید که همان رتبه های ۱ و ۳ ، هدف این ویروس هستند . به عبارتی شاید اغراق نباشد اگر بگوئیم این ویروس آمار مرگ و میر را جابجایی خاصی نمی دهد . ممکن است آمار فوتی های بیماری تنفسی از رتبه ی ۳ به رتبه ۲ بیایند .

امروز ۱۸ اسفند ۱۳۹۸ که مصادف با ۱۳ رجب ۱۴۴۱ هجری قمری است این نوشته سندی خواهد بود برای بررسی آمار در سال آینده تا ببینیم چقدر اعلام های روزانه ی این اعداد ارقام میزان فوتی های سال ۹۸ را تغییر داده است .

با توجه به نوشته های فوق چند نکته را باید مد نظر قرار دهیم :

الف : قدرت انتشار و فراگیری این ویروس بالاست اما آمار فوت آن حدود ۳% می باشد و به اعتراف متخصصین در حوزه سلامت کمتر از سایر بیماری هاست . ب : برای افراد سالم خطرش همانند بیماری های دیگری مثل همان آنفلونزاست .مدتی درگیرش هستند و بعد خوب می شوند. ج : جامعه هدف این ویروس مانند سایر ویروس ها از این نوع ، افراد کم توان ، سالخورده و بیماران خاص تنفسی ، قلبی و کلیوی است . د : شاید برایتان سوال شده باشد پس جوانانی که با ابتلاء به این ویروس از دنیا رفتند چه شد که فوت شدند؟ که در پاسخ باید گفت : کسانی که در این مدت با ابتلاء به این بیماری فوت شده اند یا سابقه ی بیماری داشته و از آن مطلع بوده اند و یا سابقه ی بیماری داشته و از آن بی اطلاع بوده اند . تجربه نشان داده افراد سالم با قدرت دفاعی مناسب پس از مدتی ابتلاء به این بیماری و طی کردن دوره ی آن ، سلامتی خود را به طور کامل به دست می آورند. هـ : رسانه های داخلی با بیان آمار مبتلایان و تعداد فوتی ها ، جدای از آگاه سازی مردم عزیز کشورمان رسالت دیگری در جامعه ی جهانی دارند که به آن عمل می کنند و این اعلام های روزانه نباید در دل عزیزان هموطن هراس ایجاد نماید . و : رسانه های بیگانه نیز با فرافکنی در زیر سوال بردن آمارهای روزانه مسئولین حوزه سلامت ، هدف شومی را دنبال می کنند که نباید به آن ارجی نهاد (!)

نتیجه : با بررسی آمار و نمودارها و نیز تامل در آمار تعداد فوت های ثبت شده در سال های گذشته شاید تأمل در آیات شریفه ی سوره های مختلف قرآن دل هایمان را کمی قرص تر کند. آیاتی مثل :

وَلِکُلِّ أُمَّهٍ أَجَلٌ ۖ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَهً ۖ وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ برای هر امتی زمانی [معین و اجلی محدود] است، هنگامی که اجلشان سرآید، نه ساعتی پس می مانند و نه ساعتی پیش می افتند. اعراف ِ ۳۴

هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ طِینٍ ثُمَّ قَضَى أَجَلًا وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ اوست کسى که شما را از گل آفرید آنگاه مدتى را [براى شما عمر] مقرر داشت و اجل حتمى نزد اوست با این همه [بعضى از] شما [در قدرت او] تردید مى ‏کنید انعام ِ ۲

وَهُوَ الَّذِی یَتَوَفَّاکُمْ بِاللَّیْلِ وَیَعْلَمُ مَا جَرَحْتُمْ بِالنَّهَارِ ثُمَّ یَبْعَثُکُمْ فِیهِ لِیُقْضَى أَجَلٌ مُسَمًّى ثُمَّ إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ ثُمَّ یُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ و اوست کسى که شبانگاه روح شما را [به هنگام خواب] مى‏ گیرد و آنچه را در روز به دست آورده‏ اید مى‏ داند سپس شما را در آن بیدار مى ‏کند تا هنگامى معین به سر آید آنگاه بازگشت‏ شما به سوى اوست‏ سپس شما را به آنچه انجام مى‏ داده‏ اید آگاه خواهد کرد انعام ِ ۶۰

قُلْ لَا أَمْلِکُ لِنَفْسِی ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ لِکُلِّ أُمَّهٍ أَجَلٌ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَهً وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ بگو براى خود زیان و سودى در اختیار ندارم مگر آنچه را که خدا بخواهد هر امتى را زمانى [محدود] است آنگاه که زمانشان به سر رسد پس نه ساعتى [از آن] تاخیر کنند و نه پیشى گیرند (۴۹) یونس ِ ۴۹

مَا تَسْبِقُ مِنْ أُمَّهٍ أَجَلَهَا وَمَا یَسْتَأْخِرُونَ هیچ امتى از اجل خویش نه پیش مى‏ افتد و نه پس مى‏ ماند حجر ِ ۵

و نگرانی ما کمتر شود که هرگاه زمان رفتن باشد نه تاخیری در آن خواهد بود و نه تعجیلی .

نکات پایانی :

نکته ۱ : در برخی روایات آمده است که برخی گناهان باعث نزول بلاهاست و برخی حسنات باعث رفع آن بلاها . سعی کنیم آن گناهان را شناخته و آنها را ترک کرده و آن حسنات را نیز پیدا کرده و به آنها مشغول باشیم .

نکته ۲ : در روایات فراوان آمده است که صدقه بلایای متعدد من جمله مرگ های ناگهانی را دفع می کند .

نکته ۳ : ترک امر به معروف و نهی از منکر سرعت ابتلا به بلایا را افزایش می دهد